Một trong những loài cá cảnh đẹp được nuôi trong các bể thủy sinh đó chính là loài cá ông tiên. Chúng được giới nuôi cá rất ưa chuộng. Hôm nay, mình sẽ chia sẻ thêm cho các bạn những thông tin hữu ích về loài cá này cũng như các loại, cách nuôi cũng như quá trình sinh sản của chúng.
Tìm hiểu về cá ông tiên
Cá ông tiên còn được gọi với cái tên quen thuộc là cá thần tiên, tên tiếng anh Pterophyllum scalare. Chúng là loài cá cảnh nước ngọt phổ biến và sống tập trung ở các vùng nhiệt đới. Loại cá này đã được du nhập vào Việt Nam từ rất lâu và hay được nuôi làm cảnh trong bể thủy sinh.
Chúng sống theo bầy đàn nên khi được nuôi trong bể thủy sinh rất đẹp. Loài cá này có điểm rất thú vị là chúng bơi theo chiều dọc. Lúc đầu, loài cá này có hai màu đen và trắng nhưng do quá trình lai tạo, cá cho ra rất nhiều màu sắc sặc sỡ, đa dạng như cá kim sa vàng, cá coi, …
Nguồn gốc cá ông tiên
Cá ông tiên sống theo bầy đàn 4 -5 con, và được coi là loài cá cảnh có nhiều màu sắc bắt mắt nhất thế giới. Loài cá này lần đầu tiên xuất hiện ở Nam Mỹ, rồi được nhân giống và đưa tới Châu Âu. Từ năm 1820, loài cá này được nghiên cứu liên tục cũng như phối giống với các loài cá khác nhau nên số lượng ngày càng nhiều, và có mặt ở hầu hết các nước trên thế giới.
Đặc điểm cá ông tiên
Cá ông tiên có hình dáng tròn, vây bụng, vây lưng dài thậm chí rất dài do đó chúng có khả năng bơi rất chậm và uyển chuyển. Khi trưởng thành, cá có kích thước khoảng 12 – 15cm. Chúng có tuổi thọ tương đối khá dài có thể lên tới 10 năm nếu được sống và phát triển trong môi trường thuận lợi. Cứ khoảng 1 tháng thì chúng phát triển thêm 0,5 – 1cm nhưng sau 8 tháng thì tốc độ phát triển của cá sẽ chậm lại.
Các dòng cá ông tiên phổ biến
Ngày nay do quá trình lai tạo nên loài cá này có rất nhiều loại đa dạng với nhiều màu sắc khác nhau:
Cá ông tiên đen
Loài cá này đã được nhân giống từ rất lâu, có chiều dài khoảng 15cm. Dòng cá này có màu bạc cùng các hoa văn rất giống của ngựa vằn. Tuy nhiên các mảng màu đen sẽ chiếm diện tích nhiều hơn. Nhiều người cho rằng, dòng cá này được coi là biến thể đẹp nhất của cá thần tiên.
Cá ông tiên koi
Cá ông tiên koi được nhân giống có màu sắc giống với cá koi của Nhật Bản. Khi cá con mới lớn, dưới mắt của chúng có màu đỏ tươi và mờ dần khi trưởng thành. Đặc biệt, dòng cá này có mật độ cũng như độ sẫm màu của các mảng màu cam trên thân cá sẽ dần thay đổi tùy thuộc vào tâm trạng vui buồn của chúng.
Cá koi ông tiên sẽ có màu đậm, sẫm hơn khi chúng bị căng thẳng. Do là giống cá lai tạo nên trên thân, mắt cá không có các sọc đen mà thay vào đó là các mảng hoặc chấm màu đen.
Cá ông tiên Ai Cập
Tên gọi khác của loài cá này là cá thần tiên Altum và là dòng hiếm, ít xuất hiện trên thị trường. Không giống như các dòng cá khác, loài cá này có kích thước khá lớn khoảng 25cm, thân dẹp, mỏng hơn và sẫm màu hơn. Chúng rất nhạy cảm với môi trường sống nên tương đối khó nuôi. Khi nuôi loài này bạn cần phải có bể nuôi kích thước lớn và có chiều sâu.
Cá ông tiên kim sa vàng
Loài này lai tạo để phục vụ cho nhu cầu chơi cá cảnh của mọi người. Trên lưng và vây lưng của cá kim sa vàng có màu vàng. Các phần còn lại cá có màu trắng như hạt kim sa. Kích thước của giống này cũng tương tự như các dòng khác và điều kiện sống không có khác mấy.
Cá ông tiên trắng
Đây là dòng cá có ngoại hình màu trắng, phổ biến và có sức khỏe tốt nên rất dễ nuôi và chăm sóc. Các sọc đen trên thân của cá sẽ thay đổi đậm nhạt tùy theo tâm trạng của chúng. Dòng cá này có điểm nổi bật là thân cá được phủ một lớp màu bạc rất đẹp mắt. Thân của cá thần tiên trắng xuất hiện 3 sọc đen cơ bản. Một sọc đen chạy qua mắt và hai sọc còn lại đậm hơn ở trên thân. Ngoài ra chúng còn có đôi mắt màu đỏ.
Cá ông tiên zebra
Đây là một cá rất đẹp và khá thú vị. Trên thân cá có hoa văn giống như ngựa vằn. Chúng có tới 4- 6 sọc đen trên thân khác với cá trắng. Một sọc màu đen chạy dọc qua mắt cá còn 4 – 5 sọc chạy trên thân. Đôi mắt của cá cũng có màu đỏ nên bạn không cần phải phân biệt nhiều mới có thể nhận biết được.
Cá ông tiên sinh sản
Loài cá cảnh này thường giao phối,sinh sản vào thời điểm tháng 6 hàng năm. Nếu cá ông tiên bơi chậm hơn so với bình thường và bụng cá có phần hơi trướng to lên thì lúc đó cá chuẩn bị đẻ. Lúc này, bạn nên cách ly những con cá mẹ sang một bể riêng, không sử dụng các hệ thống lọc nước mà chỉ nên dùng sủi nhẹ để tránh cho trứng không bị cuốn vào máy lọc.
Đồng thời, nó cũng giúp làm giảm nguy cơ trứng cá bị những loài cá cảnh khác trong bể ăn mất. Thông thường, sau khoảng 2 ngày thì trứng sẽ nở thành những chú cá con.
Nuôi cá ông tiên đúng cách
Cá ông tiên không phải là loài cá cảnh dễ nuôi. Sức khỏe của loài cá rất yếu, nhạy cảm với môi trường sống. Cho nên, nếu bạn muốn nuôi loài cá này thì bạn cần chú ý thêm trong quá trình nuôi:
Chọn giống
Cá thần tiên khi bị nuôi nhốt vẫn có thể sinh sản, cho nên việc chọn giống giúp cho người nuôi có những chú cá khỏe mạnh đồng thời tạo ra những cá thể cá con đẹp. Khi chọn giống bạn chú ý chọn những con cá khỏe mạnh, nhanh nhẹn và cần chu ý quan sát để phát hiện ra những con cá giống không bị dị tật ở phần đuôi, vây hay trên cơ thể. Dựa vào sở thích, bạn có thể chọn những màu sắc cá cho phù hợp với bể cá.
Chọn bể nuôi cá
Đây là việc rất quan trọng giúp cho cá ông tiên phát triển thoải mái, sinh trưởng tốt nhất. Bạn cần chuẩn bị bể cá có kích thước lớn giúp cho cá thuận tiện di chuyển. Đồng thời, bể cá nên đặt ở những nơi thoáng mát, yên tĩnh và không nên đặt ở những nơi chịu tác động trực tiếp của ánh nắng, trời mưa.
Ngoài ra, bạn cũng cần trang bị hệ thống lọc nước, sục khí để cung cấp đủ lượng oxy cần thiết cho cá. Nhiệt độ nước trong bể cá phải luôn ở mức 20 – 30 độ C, độ cứng của nước 9 – 25 và độ pH 6,0 – 8,0, môi trường này cực kỳ hoàn hảo để cá phát triển cũng như sinh sống lâu dài.
Thức ăn cho cá
Loài cá này chủ yếu ăn các loại tép nhỏ cũng như cá nhỏ. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể cho chúng ăn ấu trùng, sâu,… Chúng cũng có thể ăn quả và hạt. Loài cá này ăn tương đối ít, không thích ăn các dạng thức ăn viên dành cho cá.
Nếu không có thức ăn tươi sống cho cá thì bạn nên chọn cho chúng những loại thức ăn dạng mảnh để cá dễ ăn. Loài cá này có khả năng nhịn đói khoảng 2 tuần nhưng bạn lưu ý không nên để cá quá đói, ảnh hưởng tới quá trình phát triển của cá, nên cho cá ăn 1 lần mỗi ngày với lượng vừa phải.
Cách nuôi
Cá thần tiên tương đối khó nuôi, nên trong quá trình nuôi cá, bạn cần lưu ý thêm:
- Không nuôi cá với cá nóc cảnh vì chúng có thể bị rỉa hết đuôi làm mất đi vẻ đẹp của cá thần tiên. Không nên nuôi cá ông tiên với các loài cá có kích thước nhỏ hơn vì sẽ bị cá thần tiên ăn. Bạn có thể nuôi cá này cùng với cá hồng kim, cá tàu,…
- Vệ sinh bể cá thường xuyên bằng cách thay nước, nguồn nước cần được khử clo và sạch, mỗi tuần thay ¼ nước trong bể là được.
- Cá sinh sản sau 1 năm vào mùa mưa nên khi thấy chúng bụng to, sắp đẻ thì bạn nên cho cả cặp cá sang bể khác nuôi, sau khi đẻ, nên tách rời cá bố mẹ ra để chúng không ăn trứng.
Cá ông tiên thường mắc các bệnh gì
Cá thần tiền đẹp nhưng có sức khỏe yếu và nhạy cảm nên chúng thường dễ mắc các bệnh như:
Bệnh exophthalmia
Loại bệnh này khiến cá nổi các đốm đen, mất vây, xuất hiện u trên cơ thể. Khi bị mắc bệnh, cá bị xuất huyết mà nguyên nhân mắc bệnh là do quá trình nuôi và chăm sóc cá. Việc không vệ sinh bể cá sạch sẽ, đều đặn khiến cho các ký sinh trùng có cơ hội xâm nhập và phát triển khiến cá mắc bệnh. Khi cá bị bệnh, bạn cần sát khuẩn và vệ sinh bể cá sạch sẽ đồng thời mua một số thuốc chuyên dụng để chữa trị cho cá.
Bệnh đốm trắng
Đây là loại bệnh phổ biến, dễ mắc phải của các loài cá cảnh. Lúc này, cá xuất hiện các đốm nhỏ có màu trắng khắp người và lan rộng sang cả vây cá. Loại bệnh này có tốc độ lây lan, phát triển rất nhanh nên bạn cần cách lý ngay những con cá bị mắc bệnh ra khỏi bể cá. Sau đó sử dụng thuốc tím và muối hạt để điều trị cho cá kết hợp với việc tăng nhiệt độ nước.
Cá tuyệt thực
Đây là triệu chứng khi cá thần tiên ăn không ngon, mất vị giác và bỏ ăn. Việc này khiến cá bơi chậm chạp, lờ đờ, cần phát hiện sớm nếu không cá sẽ chết. Khi cá gặp tình trạng này, bạn nên để bể cá ở những nơi yên tĩnh, môi trường nước ổn định ở 30 độ C, cũng như thay đổi thức ăn phù hợp cho cá.
Kết luận
Bài viết này đã cung cấp tổng quan những thông tin cần thiết về loài cá ông tiên. Qua đây, bạn cũng biết thêm được quy trình nuôi cũng như các lưu ý trong quá trình nuôi để cá phát triển tốt, giúp cho bạn có một bể cá đẹp mắt, đa dạng.
