Từ những nghiên cứu được công bố thì việc tiêu diệt muỗi giúp hạn chế tối đa việc truyền nhiễm các bệnh nguy hiểm như sốt rét, sốt xuất huyết… Thời điểm để tiêu diệt muỗi hiệu quả nhất lại không phải khi nó đã trở thành con muỗi trưởng thành mà là từ trứng muỗi nở thành con bọ gậy. Cụ thể thông tin về loài côn trùng này cùng với cách thức tiêu diệt chúng sẽ được đưa ra phía dưới bài viết bạn nhé.
Tìm hiểu cụ thể xem con bọ gậy là con gì?
Bọ gậy được gọi với tên khác nữa là con loăng quăng, nó chính là ấu trùng của con muỗi. Trong vòng đời phát triển của muỗi sẽ trải qua 4 giai đoạn tách biệt cả về hình thái và đặc điểm, đó là từ trứng muỗi nở thành con bọ gậy, sau đó thành nhộng muỗi và cuối cùng là con muỗi trưởng thành.
Việt Nam ta là nước mà toàn bộ diện tích lãnh thổ nằm trọn trong khu vực nhiệt đới, với thời tiết khí hậu cực kỳ đặc trưng là nhiệt đới gió mùa. Thời tiết nước ta một năm có 4 mùa, để cảm nhận rõ ràng nhất ta có hai mùa hè nóng và ẩm, mùa đông lạnh và khô. Đi kèm với khí hậu mùa hè nóng ẩm là sự sinh sôi nảy nở của các loài côn trùng nhiệt đới, trong đó có loài muỗi – được biết đến là loài côn trùng có thể truyền nhiễm nhiều bệnh tật cho con người.
Chu trình phát triển tạo ra bọ gậy
Khi muỗi bắt đầu đẻ trứng thì khoảng chứng 2 cho đến 3 ngày sau trứng muỗi sẽ nở thành con bọ gậy (con loăng quăng). Con loăng quăng này không phát triển liên tục một dạng mà lại trải qua các giai đoạn tách biệt. Đầu tiên, loăng quăng sẽ có kích thước ở vào khoảng 1,5 milimet rồi dần phát triển lên đến kích thước từ 8-10 milimet.
Hình dáng
Bọ gậy không có chân và cánh như muỗi trưởng thành, nó có đầu phát triển và mình thì phủ nhiều lông. Khi di chuyển, nó dùng cách chuyển động cơ thể để bơi được đi xa. Thức ăn của loăng quăng chính là tảo và các vi khuẩn, các vi sinh vật sống trong môi trường nước. Nếu như gặp khí hậu ấm áp và ẩm thì nó cần khoảng 4-7 ngày để phát triển.
Ở tuổi thứ tự nó sẽ phát triển thành con cung quăng (hay còn gọi là nhộng muỗi) có hình dấu phẩy dễ nhận biết. Như vậy thì con bọ gậy chính là giai đoạn phát triển thứ 2 trong vòng đời của muỗi. Ở giai đoạn này, nếu tiến hành tiêu diệt sẽ dễ dàng hơn vì chúng chưa thể bay hay di chuyển khỏi phạm vi môi trường nước được.
Đặc điểm chung của loại ấu trùng bọ gậy
Giai đoạn này do bọ gậy chưa có chân và cánh như con muỗi trưởng thành nên ấu trùng chỉ có thể sống ở môi trường duy nhất là trong nước. Đôi lúc chúng sẽ ngoi lên khỏi mặt nước để hô hấp duy trì sự sống.
Khi thực hiện việc ngoi lên này thường chúng sẽ tập trung ở một vị trí đặc trưng và hướng đầu ngược xuống, đưa vòi hô hấp tại phần đuôi hướng lên trên mặt nước để lấy vào khí oxi. Bọ gậy có phần đầu rất phát triển, mặc dù chúng không có chân nhưng khả năng di chuyển vẫn khá nhanh.
Sự di chuyển này có được là nhờ việc dùng chuyển động cơ thể tạo ra lực tác động. Các bộ phận trên cơ thể chúng, bao gồm đầu, ngực và bụng được phân chia khá rõ ràng.
Thường thì thức ăn chính của bọ gậy là tảo và những vi khuẩn trong nước. Đôi khi, chúng còn ăn lẫn nhau, tức là ấu trùng của loài muỗi này đi ăn ấu trùng của loài muỗi khác để sinh tồn. Lượng thức ăn càng dồi dào thì thời gian phát triển của ấu trùng càng ngắn, ngược lại nếu như thiếu thức ăn thì thời gian phát triển có thể kéo dài hơn.
Ấu trùng muỗi thường sống ở những nơi như thế nào?
Nơi sống chủ yếu của chúng là môi trường nước, lượng nước có thể trong hoặc đục, nông hay sâu đều không thể cản trở sự phát triển mạnh mẽ của chúng. Thông thường, tại gia đình chúng ta sẽ bắt gặp những con bọ gậy tại các vị trí như trong những chậu nước bẩn, các vũng nước tù đọng lại, chậu sen trong sân vườn, cảnh quan hòn non bộ, trong các chum vại, ở ao hồ…
Thậm chí các bể nước sinh hoạt hàng ngày không được đậy kín, không vệ sinh thường xuyên cũng có thể là nơi chúng trú ngụ. Nói chung là gần như nơi nào có sự xuất hiện của nước, đặc biệt nước đọng lâu ngày thì đều trở thành môi trường phát triển lý tưởng của con bọ gậy.
Tìm hiểu cụ thể hơn về bọ gậy muỗi là gì?
Tìm hiểu về bọ gậy muỗi để cho dễ hiểu và chi tiết nhất thì ta có thể đi vào tìm hiểu tóm tắt vòng đời phát triển của chúng. Một con muỗi trưởng thành đến đợt đẻ trứng sẽ tìm kiếm một nơi có môi trường nước thuận lợi để sinh sản. Sau đó số trứng này nở ra thành con bọ gậy sống trong nước (giai đoạn ấu trùng).
Tiếp đến bọ gậy sẽ phát triển trải qua 4 lần lột xác để trở thành nhộng muỗi (con cung quăng). Cuối cùng thì nó phát triển thành một con muỗi trưởng thành và tiếp tục vòng đời tiếp theo.
Như vậy có thể hiểu bọ gậy muỗi thực chất là ấu trùng của muỗi, kéo dài trong khoảng từ 4-7 ngày tùy vào điều kiện môi trường (nhiệt độ và thức ăn), điều kiện càng thuận lợi thì quá trình phát triển của chúng diễn ra càng nhanh. Nếu như ở giai đoạn này chúng ta kịp thời phát hiện và loại trừ chúng thì sẽ dễ dàng tiêu diệt, không tốn quá nhiều công sức.
Cách phòng ngừa cũng như tiêu diệt con loăng quăng
Bọ gậy nếu như để mặc chúng phát triển thì cuối cùng sẽ trở thành muỗi trưởng thành và gây nguy hại tới môi trường sống, tới sức khỏe của chính bản thân mỗi người. Bởi ai cũng biết muỗi trưởng thành sử dụng máu người để duy trì sự sống, khi đi từ người này sang người khác có khả năng truyền nhiễm những bệnh nguy hiểm như sốt rét, viêm não, sốt xuất huyết…
Không những thế, nếu để bọ gậy phát triển thành muỗi chúng cũng để lại những cảm giác khó chịu như là tiếng vo ve, ngứa ngáy khi bị đốt, …. Có những bệnh truyền nhiễm do muỗi nếu không kịp thời chữa trị có thể để lại biến chứng, thậm chí dẫn đến tử vong.
Đây là điều đã được chứng minh bằng các nghiên cứu khoa học và tiến trình lịch sử cuộc sống. Bởi thế, chúng ta luôn phải tìm cách tiêu diệt tận gốc không cho muỗi có cơ hội sinh sản. Để đến khi nó phát triển thành muối trưởng thành tiêu diệt sẽ khó hơn nhiều so với khi chúng mới chỉ là con loăng quăng.
Cách diệt bọ gậy trong các chậu nước, chậu sen
Chậu sen là một nơi trú ẩn cực kỳ lý tưởng đối với ấu trùng muỗi, hơn nữa chậu sen để làm cảnh được sử dụng nhiều trong các gia đình. Muốn tiêu diệt loăng quăng trong chậu sen, bạn có thể sử dụng muối vôi (tức là vôi đã tôi chín và để nguội), liều lượng ít nhiều ra sao còn phụ thuộc vào kích thước chậu lớn hay nhỏ.
Không đổ vôi trực tiếp vào chậu sen mà hãy tiến hành hòa tan vôi với nước tạo thành dung dịch nước vôi, sau đó mới đổ vào chậu sen. Bạn hãy để lượng nước này trong chậu sen qua một đêm để nước vôi diệt hết loăng bọ gậy, tảo và rêu (là nguồn thức ăn của chúng). Qua đến ngày hôm sau hãy đem xả nước tràn chậu để nước vôi trôi đi là xong.
Cách làm này không hề khó mà hiệu quả được nhận định lại cực kỳ cao, tiêu diệt toàn bộ số loăng quăng, rong rêu có trong chậu, vừa giúp hạn chế muỗi lại còn giúp cây sen phát triển tốt hơn. Có đôi khi người ta cũng sử dụng vôi bột rắc trực tiếp lên bề mặt chậu sen, tuy nhiên với cách làm này không thể sử dụng nhiều bột vôi bởi vì phản ứng hóa học sẽ làm nó sinh ra nhiệt nóng, ảnh hưởng không tốt cho sự phát triển của cây.
Nếu như bọ gậy phát triển cả trong bể nước ăn
Với trường hợp này, bạn cần làm đầu tiên chính là dọn sạch không gian khu vực bể nước, phát quang nếu có cây cỏ rậm rạp, hoặc chai lọ để lâu ngày. Bởi vì môi trường ẩm thấp khiến cho tình trạng bọ gậy phát triển nhanh hơn.
Các vị trí mép và đáy bể nước cũng phải được vệ sinh sạch sẽ, không để rong rêu phát triển vì nếu như để bẩn thì muỗi sẽ rất thích đẻ trứng ở đây. Bể nước ăn của gia đình nên lựa chọn vị trí thoáng đãng để đặt, cũng nên thay nước thường xuyên để đảm bảo độ sạch sẽ, an toàn.
Vệ sinh các khu vực khác xung quanh nơi ở
Không những cần chú ý vệ sinh các chậu nước mà các khu vực khác trong nhà cũng cần được dọn dẹp thường xuyên để lưu thông không khí, tránh ẩm thấp, tối tăm thiếu khí. Đồng thời những chum chậu bị vỡ, chai lọ dễ đọng nước mà không dùng đến cũng nên được dọn dẹp sạch sẽ để tránh muỗi sinh sôi.
Thuốc diệt bọ gậy và diệt muỗi cũng là biện pháp được sử dụng thường xuyên và đem tới hiệu quả nhanh chóng thường được sử dụng. Bạn nên phun thuốc định kỳ vào khoảng đầu mùa hè để hạn chế sự phát triển của muỗi.
Đồng thời, cũng thường xuyên chú ý đến việc thoát nước tại các khu vực đầm lầy, cống rãnh, dọn dẹp vườn tược, đất đai khai khẩn để hạn chế sự sinh sôi của muỗi cũng như giảm thiểu các bệnh truyền nhiễm qua đường muỗi đốt. Các biện pháp diệt bọ gậy có thể không đem đến tác dụng ngay tức thì nhưng về lâu dài nếu được duy trì đều đặn thì đương nhiên sẽ có thể đẩy lùi các dịch bệnh và tác hại từ muỗi tới sức khỏe con người.
Kết luận
Từ những thông tin rất chi tiết và cụ thể được đưa ra trong bài viết này, chắc chắn bạn đã có thể hiểu rõ được bọ gậy là con gì và vì sao chúng xuất hiện, sinh sôi rồi phải không. Việc để cho loài ấu trùng này phát triển gây ra rất nhiều hậu quả không mong muốn, lan truyền các loại dịch bệnh. Đó chính là lý do vì sao chúng ta phải giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, tiêu diệt muỗi và các ấu trùng của nó, không để cho chúng có cơ hội sinh sôi.
